Radiotoespraak Gerbrandy op Radio Oranje – leidde tot Dolle Dinsdag (1944)

/

De datum 5 september 1944 staat bekend als Dolle Dinsdag. De geallieerden zouden de grens met Nederland zijn overgestoken. Nederland zou snel bevrijd worden, zo dachten veel mensen. Het bleek een illusie. Een illusie die mede werd veroorzaakt door een radiotoespraak van minister-president P.S. Gerbrandy.

Op 4 september 1944 zond Radio Oranje een toespraak van minister-president P.S. Gerbrandy. Tijdens de uitzending veranderde Gerbrandy het woord ‘naderen’ in de concepttekst in ‘overschreden hebben’:

Nu de Geallieerde legers op onweerstaanbare wijze de Nederlandsche grenzen overschreden hebben, ben ik er van overtuigd dat gij hen een hartelijke en waardige ontvangst zult bereiden, welke zij verdienen als bevrijders van ons land en de vernietiging van den tiran. Het uur van de bevrijding heeft geslagen, weldra zal onze geliefde Vorstin terugkeeren en een innig dankgebed stijgt op tot God, nu hij ons van zoo’n groote en bittere nood heeft verlost en ons niet eeuwig wil kastijden. Er zal vreugde zijn, doch leed over degene die er niet meer zijn en vielen voor onze goede zaak en ook voor de Landgenooten, in Nederlandsch Indië, die nog zuchten onder de tirannie van den vijand, en smachtend uitzien naar hun bevrijding. Nog is alle leed niet voorbij, velen gaven hun leven en nog velen zullen hun leven laten, en er zal een nieuwe en laatste krachtsinspanning worden vereischt (vooral van de ambtenaren in Overheidsdienst) om alle misdaden te voorkomen, welke de Duitschers in de laatste oogenblikken zullen begaan. Alle verzetsgroepen zijn nu in een organisatie vereenigd en vallen onder de wetten van het internationale recht.

Landgenooten dit zijn dagen in de geschiedenis van ons volk, het zal van iedere vrouw en iedere man afhangen hoe het nageslacht later over ons zal oordelen. Wees ordelijk en gedisciplineerd, gedraagt U naar de instructie van Uw Leiders, wat nu gebeuren gaat zal langen tijd het stempel drukken op ons geheele volk. Nederland herrijst, moge het zijn in volle grootheid.

Bron:
-https://historiek.net/dolle-dinsdag/36109/