Enkele bepalingen uit het Groot Privilege (11 februari 1477, in eigen tekst)

Op 11 februari 1477 kwam het Groot Privilege tot stand. Die dag verleende Maria van Bourgondië (de oma van Karel V) aan de Staten-Generaal der Nederlanden meerdere rechten. Een fragment uit het Groot Privilege:

1. De Staten-Generaal behouden het recht om vrij te vergaderen.

2. Zonder akkoord van de Staten-Generaal worden er geen oorlogen meer verklaard.

3. De privileges en gewoonten van de gewesten worden gerespecteerd.

4. Er komt meer vrijhandel.

- advertentie -

5. Als de hertog of zijn ambtenaren iets ondernemen dat in strijd is met dit Groot Privilege, zijn zijn onderdanen hem geen enkele dienst meer verschuldigd.

Bronnen:

Tom van der Geugten (red.), Geschiedeniswerkplaats. Historische Contexten tweede fase havo (Groningen: Noordhoff, 2014) p.21

Uitspraak Maarten Luther op Rijksdag te Worms (18 april 1521)

Op de Rijksdag te Worms (18 april 1521) sprak Maarten Luther, een van de voormannen van de Reformatie, onder meer het volgende:

Alleen getuigenissen van de Heilige Schrift [de Bijbel] of overtuigende bewijzen kunnen mij in het ongelijk stellen. Want ik geloof noch de paus, noch de concilies alleen, omdat het zonneklaar is dat zij zich herhaaldelijk hebben vergist en zichzelf hebben tegengesproken. Ik kan alleen overwonnen worden door de Heilige Schriften die ik heb aangehaald. En aangezien mijn geweten gevangen is in Gods Woord, kan ik en wil ik niets herroepen, omdat het bezwaarlijk, onheilzaam en gevaarlijk is om tegen het geweten in te handelen. De concilies kunnen dwalen en hebben gedwaald, dat is zonneklaar en ik zal het bewijzen.

De toevoeging die hierna wel eens volgt, namelijk “Zo helpe mij God almachtig. Amen. Hier sta ik, ik kan niet anders” berust volgens de meeste historici op een legende. Het is er vermoedelijk later achter gezet om Luthers statement wat vromer te maken.

Bronnen:
-Tom van der Geugten (red.), Geschiedeniswerkplaats. Historische Contexten tweede fase havo (Groningen: Noordhoff, 2014) p.21
-https://www.luther.de/nl/ws.html

Radiotoespraak Adolf Hitler na complot van 20 juli 1944

Op 20 juli 1944 pleegde een groep van zo’n 200 hoge Duitse militairen, politici en prominente burgers een aanslag op Adolf Hitler. In diens bunker de Wolfschanze in Oost-Pruissen ging een bom af, maar Hitler overleefde deze aanslag, bekend geworden als Operatie Walküre (Unternehmen Walküre). Rond 19.00 was op de Duitse radio te horen dat Hitler helemaal niet dood was. Zelf sprak de Führer om 1.00 uur op de radio om alle twijfel weg te nemen. Hieronder de volledige Duitse tekst en Nederlandse vertaling van de speech die Hitler op de radio uitsprak. Lees verder Radiotoespraak Adolf Hitler na complot van 20 juli 1944

Tekst van de encycliek Mortalium Animos (6 januari 1928)

De encycliek van paus Pius XI Mortalium Animos ging over de voorwaarden voor oecumene van rooms-katholieke zijde. De ondertitel van de pauselijke encycliek Mortalium Animos luidde: Over de bevordering van de werkelijke eenheid van religies. In de kern kwam de boodschap erop neer dat de enige optie voor hereniging en oecumene was dat dissidenten als protestanten en anglicanen terugkeerden naar de moederkerk, de Rooms-Katholieke Kerk. Lees verder Tekst van de encycliek Mortalium Animos (6 januari 1928)

Brezjnev-doctrine (1968) – complete tekst in het Nederlands

Tekst van de Brezjnev-doctrine. Uitgesproken door Leonid Brezjnev in Polen, op 13 november 1968. De doctrine rechtvaardigde militair ingrijpen van de Sovjet-Unie in socialistische landen ten tijde van de Koude Oorlog. In 1988 schafte Michael Gorbatsjov de Brezjnev-doctrine af. Lees verder Brezjnev-doctrine (1968) – complete tekst in het Nederlands

Verdrag van Locarno (1 december 1925) – Nederlandse tekst

Het Verdrag van Locarno was een belangrijk vredespact, dat enkele jaren na de Eerste Wereldoorlog gesloten werd. Het verdrag, ook wel bekend als het Pact van Locarno, werd door enkele West-Europese mogendheden ondertekend op 1 december 1925. Hieronder de Nederlandse tekst van dit vredesverdrag Lees verder Verdrag van Locarno (1 december 1925) – Nederlandse tekst