De Rijksdagbrandverordening werd een dag na de Rijksdagbrand (27 februari 1933) afgekondigd door de regering-Hitler. Voluit heette deze noodverordening Verordnung des Reichspräsidenten zum Schutz von Volk und Staat. Deze wet zette allerlei burgerrechten buitenspel uit de Weimarer Verfassung, de Weimargrondwet.
De Rijksdagbrandverordening was volgens zeggen van Adolf Hitler en zijn nazi’s bedoeld… ’ter verdediging tegen communistische staatsgevaarlijke gewelddadigheden’, in het Duits: ‘zur Abwehr kommunistischer staatsgefährdender Gewaltakte’. Een beperking van de persoonlijke vrijheid was hierote volgens d eopstellers geoorloofd, specifiek het recht op vrijheid van meningsuiting, zoals de persvrijheid en de vrijheid van vereniging en samenkomst, inclusief in het brief-, post-, telegraaf- en telefoongeheim, en de mogelijkheid voor regeringsfunctionarissen (politie en leger) om huiszoekingen, inbeslagnames en eigendomsbeperkingen uit te voeren.
De verordening bestond uit zes artikelen, waarvan met name de eerste goed de kern weergeeft van de bedoelingen van de nationaal-socialisten:
Artikel 1 uit de Rijksdagbrandverordening
Het eerste artikel in het Duits als volgt luidde:
“Verordnung des Reichspräsidenten zum Schutz von Volk und Staat.
Auf Grund des Artikels 48 Abs. 2 der Reichsverfassung wird zur Abwehr kommunistischer staatsgefährdender Gewaltakte folgendes verordnet:
§ 1. Die Artikel 114, 115, 117, 118, 123, 124 und 153 der Verfassung des Deutschen Reichs werden bis auf weiteres außer Kraft gesetzt. Es sind daher Beschränkungen der persönlichen Freiheit, des Rechts der freien Meinungsäußerung, einschließlich der Pressefreiheit, des Vereins- und Versammlungsrechts, Eingriffe in das Brief-, Post-, Telegraphen- und Fernsprechgeheimnis, Anordnungen von Haussuchungen und von Beschlagnahmen sowie Beschränkungen des Eigentums auch außerhalb der sonst hierfür bestimmten gesetzlichen Grenzen zulässig.”
— Von Hindenburg.
“Verordening van de Rijkspresident ter bescherming van volk en staat.
Op grond van artikel 48, lid 2 van de Grondwet van het Duitse Rijk wordt ter verdediging tegen communistische staatsgevaarlijke gewelddadigheden het volgende gelast:
§ 1. De artikelen 114, 115, 117, 118, 123, 124 en 153 van de Grondwet van het Duitse Rijk worden buiten werking gesteld tot nader order. Inperkingen van de persoonlijke vrijheid, het recht op vrijheid van meningsuiting, waaronder de persvrijheid en de vrijheid van vereniging en samenkomst, ingrepen in het brief-, post-, telegraaf- en telefoongeheim, en bevelen tot huiszoekingen, inbeslagnames en eigendomsbeperkingen zijn ook buiten de hierop betrekking hebbende wettelijke beperkingen toegestaan.”
Gebruikte bronnen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksdagbrandverordening
