Category: De 10 Tijdvakken

Thucydides over de democratie

Thucydides (ca. 460-400 v.Chr.) was een Atheense generaal en historicus, bekend van zijn boek over de Peloponnesische Oorlog tussen Athene en Sparta. In dit boek schreef hij over de regeringsvorm ‘democratie’, waarbij het volk cq. de meerderheid de macht heeft.

Een fragment uit Thucydides, De Peloponnesische Oorlog, over democratie als regeringsvorm:

Wij hebben een staatsvorm die niet een kopie is van de instellingen van onze naburen. In plaats van anderen na te bootsen zijn wij juist een voorbeeld voor hen. Lees verder Thucydides over de democratie

Lied van de heer Halewijn (Middeleeuwen)

Het lied van heer Halewijn’, geschreven in de Middeleeuwen, is een mondeling doorgegeven ballade en vertelt het intrigerende verhaal van een prinses en een vrouwenmoordenaar. De tekst werd van generatie op generatie overgeleverd, eeuwenlang. Men zong ‘Het lied van Halewijn’ als een grimmig sprookje, waar belangrijke lessen uit te trekken vielen. Er zijn tal van versies van het verhaal bekend.

Vooral het slot van het dramatische lied is episch en blijft nadreunen: ‘Daer wierd gehouden een banket, Het hoofd werd op de tafel gezet’. Het lied was al in de Middeleeuwen bekend, maar niemand weet wie en wanneer dit lied van Halewijn precies is geschreven.

Lied van heer Halewijn

Heer Halewyn zong een liedekijn,
Al die dat hoorde wou bi hem zijn. Lees verder Lied van de heer Halewijn (Middeleeuwen)

Emancipatieproclamatie (Emancipation Proclamation) – tekst (1863)

Op 22 september 1862 kondigde de Amerikaanse president Abraham Lincoln de Emancipation Proclamation (Emancipatieproclamatie) af, waarmee per 1 januari 1863 drie miljoen slaven in vrijheid gesteld zouden worden, in de rebellerende zuidelijke staten. Verder stelde Lincoln dat de Amerikaanse Burgeroorlog in zijn ogen vooral een strijd was tegen de slavernij. Lees verder Emancipatieproclamatie (Emancipation Proclamation) – tekst (1863)

Troonrede tekst – 20 september 2016

Troonrede, uitgesproken door koning Willem-Alexander op 20 september 2016:

Leden van de Staten-Generaal,
Nederland heeft de laatste jaren weer vaste grond onder de voeten gekregen. De financieel-economische crisis ligt achter ons. Wij leven in een welvarend en aantrekkelijk land, ook in vergelijking met andere landen, en beschikken over goede voorzieningen, een goede infrastructuur en een sterke rechtsstaat. We hebben heel veel om trots op te zijn en op verder te bouwen. Lees verder Troonrede tekst – 20 september 2016

Inhuldigingsrede koningin Wilhelmina – 6 september 1898

Koningin Wilhelmina sprak bij haar aantreden als koning van Nederland de volgende tekst uit, op 6 september 1898. Haar inhuldigingsrede van toen.

Mijne Heeren, Leden der Staten-Generaal,

Reeds op jeugdigen leeftijd heeft God Mij door het overlijden van Mijnen onvergetelijken Vader tot den Troon geroepen, dien Ik onder het zoo wijze en zegenrijke Regentschap Mijner innig geliefde Moeder beklom. Lees verder Inhuldigingsrede koningin Wilhelmina – 6 september 1898

Belgische Grondwet (7 februari 1831)

Op 7 februari 1831 werd, na de Belgische onafhankelijkheid, de eerste Belgische Grondwet aangenomen. De grondwet werd op punten herzien in 1893, 1920 en 1921. Hieronder een selectie uit de belangrijkste artikel uit de grondwetsversie van 1831:

art. 1 België is verdeeld in provinciën. Deze provinciën zijn: Antwerpen, Brabant, Henegouwen, Limburg, Luik, Luxemburg, Namen, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen. De wet kan, zo daartoe reden bestaat, het grondgebied verdelen in een groter aantal provinciën. […] Lees verder Belgische Grondwet (7 februari 1831)

Oorlogsverklaring Hitler-Duitsland aan Polen (1939)

Fragment uit de rede van Adolf Hitler (1889-1945), uitgezonden op de radio

Redevoering gehouden in de Kroll Opera in Berlijn, op 1 september 1939, kort na de Duitse aanval op Polen die de Tweede Wereldoorlog inluidde. Nederlandse vertaling:

(…) ‘Polen heeft vannacht, voor de eerste keer, op ons eigen territorium, reguliere soldaten laten schieten. Sinds vijf uur vijfenveertig wordt nu teruggeschoten (…) Lees verder Oorlogsverklaring Hitler-Duitsland aan Polen (1939)

Radiotoespraak koningin Wilhelmina – 7 augustus 1942

Onderstaande radiotoespraak van Wilhelmina, uitgezonden op 7 augustus 1942, gaat vooral over de situatie in Nederlands-Indië. De toespraak is vooral bekend vanwege de passage dat ‘voor verschil van behandeling op grond van ras of landaard in het naoorlogse Indië geen plaats kan zijn’. Vanwege deze uitspraak is door historici gesteld dat ze hiermee het einde van het kolonialisme aankondigde in Indië en zelf de revolutie preekte… Lees verder Radiotoespraak koningin Wilhelmina – 7 augustus 1942

Troonrede koningin Wilhelmina – 23 juli 1946

Troonrede uitgesproken door koningin Wilhelmina (1880-1962) op 23 juli 1946. In de rede refereerde de koningin onder meer aan de Tweede Wereldoorlog, de situatie in Nederlands-Indië en de wederopbouw van Nederland.

Leden der Staten-Generaal,

Het vertrouwen van mijn volk heeft U geroepen, om in de komende vier jaren mede te beslissen over het wel en wee van ons vaderland.

Dit stemt mij tot voldoening. Uw verkiezing toch strekt mij ten teeken van een terugkeer tot normale grondwettelijke vormen en stabiele staatkundige verhoudingen.

Temeer verheug ik mij hierover, omdat thans eerst recht alle krachten gericht kunnen worden op het ééne doel: het leggen van een deugdelijken grondslag voor den geleidelijken wederopbouw van onze geestelijke en stoffelijke volkswelvaart. Lees verder Troonrede koningin Wilhelmina – 23 juli 1946

- advertentie -